De herdenkingsbijeenkomst

Elk zichzelf respecterend verpleeghuis heeft jaarlijks een herdenkingsbijeenkomst voor alle overleden bewoners voor familieleden, vrienden, bewoners en zorgpersoneel. Gisteren was de herdenkingsbijeenkomst in ons verpleeghuis. Na twee jaar werkzaam te zijn in dit verpleeghuis, was dit mijn eerste keer dat ik aanwezig was. Het maakte indruk om het maar even netjes uit te drukken. De herdenkingsbijeenkomst geeft niet alleen een gevoel van afsluiting. Het was vooral het respect naar de overledenen maar ook over en weer van familie en vrienden enerzijds en van zorgverleners en hun management anderzijds.

Voor de eerste keer was ik erbij. Vorig jaar moest ik verstek laten gaan door privé omstandigheden zoals dat heet. De personen die deze herdenkingsbijeenkomst organiseren zoals management, geestelijk verzorgers en de dames van Welzijn hadden alle nabestaanden via de eerste contactpersonen uitgenodigd. Het staat natuurlijk iedereen vrij om van deze uitnodiging gebruik te maken maar ik was blij dat veel mensen toch op de uitnodiging zijn ingegaan. Persoonlijk kan ik mij ook enorm goed voorstellen dat mensen juist niet zijn ingegaan op de uitnodiging. Voor sommige mensen is de drempel van ons verpleeghuis een obstakel geworden omdat ze daar hun liefdespartner, ouder of grootouder hebben verloren. ‘Het is goed zo’ wordt er dan wel eens gezegd. En… niet onbelangrijk te vermelden: sommige bewoners hadden simpelweg helemaal geen familie meer, kregen geen bezoek en zijn wat dat betreft eenzaam overleden.

Kaarsjes

Afgelopen jaar (oktober t/m oktober) hebben we 45 bewoners moeten laten gaan. Overleden in ons verpleeghuis en met respect uitgeleide gedaan zoals het hoort binnen ons verpleeghuis. Naast diverse voordrachten van gedichten en muziek werden ook deze 45  namen van de overleden bewoners voorgelezen en werd per persoon een kaarsje ontstoken. Het was vredig wat dat betreft. Eigen familieleden die nog 1x een kaarsje aansteken in het verpleeghuis waar hun familielid is overleden ter afsluiting.

Voor mezelf als zorgverlener voelde deze avond erg apart. Ik hoorde namelijk niet alleen 45 verschillende namen voorgelezen worden. Ik zag ook 45 gezichten voor me van mensen die ik zorg heb verleend in welke vorm dan ook. Bij de ene meer dan bij de andere, bij de andere een blik van herkenning, bij de ander erg betrokken. 45 mensen overleden die onderdeel zijn van je dagelijkse werkzaamheden in die zin, maar het raakt je als zorgverlener en vooral als mens. Stuk voor stuk mensen die meemaakt in je werk en waar ik van een aantal al een verhaal eerder heb gepubliceerd op mijn website.

Bijzonder en persoonlijk

Juist in het afgelopen jaar zijn er bijzondere bewoners overleden. Ik had er een sterke band mee, ook met de naaste familieleden. Hun naam voorgelezen horen worden raakte me meer dan ik vooraf had ingeschat zo op mijn vrije avond. Familieleden van een overleden lieve man die weloverwogen koos voor euthanasie, een andere man kende ik maar liefst 40 jaar lang voordat hij bij ons kwam wonen en overleed op mijn laatste werkdag voor mijn vakantie. Maar ook die lieve vrouw die mij zoveel in vertrouwen vertelde en zich zorgen maakte over haar lieve familie die ‘straks zonder haar moesten’. ‘Zeg maar niks tegen hen hoor want ik wil niet dat ze zich zorgen maken. Ze hebben het allemaal al zwaar genoeg’. Ik hoor het haar nog zeggen.

Het raakte me. Dat wilde ik natuurlijk niet altijd even goed laten blijken want ik heb nog steeds de instelling dat je er op zo’n avond vooral voor de nabestaanden moet zijn. Ik was aanwezig als zorgverlener vooral uit respect voor de overleden bewoners en vooral ook voor hun nabestaanden. Het ging me goed af vond ik zelf. Maar achteraf kreeg ik wel in de gaten waarom een collega naast me bleef staan en zag ik vanuit mijn ooghoeken mijn oud-teammanager regelmatig mijn kant op kijken bij het noemen van enkele namen.

Ontmoetingen

Na de herdenkingsbijeenkomst was er nog even tijd om met elkaar te praten en opvallend genoeg kwamen er meerdere verschillende familieleden naar mij toen met de opmerking ‘zo, dat moet voor jou ook wel impact hebben al die namen’. ‘Ach, het mag geen naam hebben’ wilde ik zeggen maar het kwam er geen enkele keer uit. ‘Pittig’ was het enige correcte antwoord. Lekker kort ook 🙂

Ook kreeg ik van een familie een klein kaartje met aandenken als bedankje voor alle goede zorgen voor hun moeder en oma. Pff…. die pakkende tekst. Een klein aandenken maar met een grote impact. ‘Proost op het leven’ vond ik een mooi motto. Natuurlijk al vaker gehoord en gezegd maar de waarde in die woorden zijn groot.

Juist zo’n bijeenkomst maakt nog eens duidelijk wat voor waarde al die zorgverleners zijn die in het verpleeghuis werken voor bewoners en hun familieleden. Opmerkingen zoals ‘mijn moeder heeft niet lang bij jullie gewoond maar ze heeft wel een mooie tijd nog gehad bij jullie’ maken je dag. Ik heb het die avond gelukkig meerdere keren mogen horen.

Nieuwe energie

Ik hoop dan ook volgend jaar meer collega’s te mogen verwelkomen op zo’n herdenkingsbijeenkomst. Het is niet alleen nazorg voor de nabestaande maar het geeft je als zorgverlener ook weer energie wat dat betreft om je werk weer met je goede hart voort te zetten. Dat klinkt eenvoudig maar als je zelf in een verpleeghuis werkt met veel tekorten aan personeel en de nodige onrust, is dat echt geen vanzelfsprekendheid. De zorg staat onder druk en dat is echt geen loze uitspraak. Ja, het is een eigen keuze om in de zorg te weken maar het is simpelweg soms ‘focking zwaar’ om de zorg te kunnen verlenen waar jezelf achter staat.

De foto is inderdaad met opzet onscherp gemaakt :)