Het langste trauma

De dame in de vroege ochtend woont pas vijf maanden in ons verpleeghuis maar kan nog steeds niet echt wennen. Het waren de eerste woorden die ik hoorde toen ik op de afdeling kwam ondersteunen door uitval van zieke collega’s. Niet veel later hoorde ik haar levensverhaal in het kort. Onverwerkt verdriet van het langste trauma uit haar leven wat lastig te verwerken is.

Bij binnenkomst zat ze al in een stoel bij het raam en was verrast dat een oudere man haar kamer binnenkwam. Ik zag het aan haar verbaasde gezicht en reageerde maar adequaat: sorry dame, de mooie jonge vrouwen zijn op dus hebben ze deze oude grijze man maar gestuurd. Oh maar dat vind ik juist fijn hoor. Ga even zitten. Ik kreeg niet de indruk dat ik enige keuze had dus ging in de stoel aan de andere kant van de tafel voorzichtig op het puntje van de stoel zitten. Jij hebt zeker ook even veel haast als die meiden was haar venijnige reactie. Ga eens goed op die stoel zitten anders pleur je eraf!

Allemaal schatten

Ik legde uit wie en wat ik was en gaf aan dat er zieke collega’s zijn en dat ik daarom even aan het ondersteunen ben. Nee, zeker geen uren de tijd want ook de buren willen op tijd aan het ontbijt zitten. Ze hoorde het aan maar het maakte geen indruk. Nou knul, blij dat je er bent want ik kan hier nog niet echt wennen na vijf maanden. Het zijn allemaal schatten hoor maar het gaat me allemaal zo snel. Een praatje kan er nog net af maar wel erg minimaal en elke dag een ander aan je bed vind ik ook storend. Ze zijn ook zo jong, ze hebben niet meegemaakt wat ik heb meegemaakt. U bent een stuk ouder, heeft veel meer levenservaring en vast een zooi emoties in uw rugtas zitten. Ik keek haar voorzichtig aan en vroeg of ze helderziende was. Ze glunderede van de opmerking en gaf aan dat ik onbedoeld het leven flink ingewikkeld had gemaakt.

Gesprekspartner van de dag

Mijn grootste trauma duurde 34 jaar win jij dat? Een directe vraag maar laat me gelukkig niet snel uit het veld staan. Ik dacht even na en kwam op 30 jaar uit. Ze keek me aan en was blij dat ze iemand tegenover zich had die niet alleen eerlijk en oprecht was maar ook nog eens een ideale gesprekspartner kon worden. Daar moest ik even een stokje voor steken voordat haar spraakwaterval op de vroege ochtend los zou gaan. Tenminste, zo schatte ik het in. Dus vrij eerlijk: ‘dame ik kom hier niet om over onze levensellende te praten maar ik kom u helpen om tijdig aan de ontbijttafel te zitten’. Het maakte weinig indruk.

Ach knul, met een ‘onderbeurtje’ ben ik al blij zei ze bijna automatisch. De rest heb ik zelf al gedaan. Een woord waar ik niet van hou maar ik begrijp waar de term ‘onderbeurtje’ inmiddels vandaan komt. Niet dat ik voor één gat te vangen ben dus ik antwoorde enigszins gevat met: ‘nou dame dat is wel leuk maar we kennen elkaar pas een minuut. Zullen we niet eerst beginnen met een lunchafspraak ofzo? Ze schoot in de lach maar aanvaarde mijn tegenvoorstel in de vorm van ‘ondersteuning tijdens het douchen’.

Een levensverhaal

Tijdens het douchen keek ze mij eens strak aan. ’30 jaar zeg jij? En dat op jouw leeftijd? Dan moet je iets ergs hebben meegemaakt’. Vast niet zo erg als die van u merkte ik op om haar de kans te geven een deel van haar verhaal te doen. Dat was zeker niet tegen dovemans oren gezegd en ze begon haar levensverhaal met haar echtgenoot die manis depressief was geworden. Een ontroerend verhaal van een gezin dat het zwaar moet hebben gehad. Ze sprak er open en eerlijk over en was erg blij dat ze haar verhaal kon doen. Haar man was jarenlang behandeld in psychiatrisch centrum Bloemendaal. Soms opgenomen, soms weer thuis. Alles bij elkaar heeft het 34 jaar geduurd voordat ze uiteindelijk weduwe werd.

Maar Bloemendaal ken je vast niet broeder, vervolgde ze verder toen ze inmiddels al had plaatsgenomen in haar rolstoel. Grote gebouwen midden in een mooie bosrijke omgeving tegen de duinen aan. Het was er best wel vredig ondanks alle ellende. Ze zag zichtbaar de beelden weer voor zich. Dank je wel dat ik mijn verhaal aan je kwijt kon. Je bent een lieve broeder. Ik mag jouw wel zei ze met een grote glimlach.

Feest van herkenning

Ik bracht haar naar de huiskamer en maakte een ontbijtje voor haar klaar. Ik zag aan haar gezicht dat ze nog lang niet was uitgepraat maar ik was haar net een seconde voor: ‘Paviljoens. Die grote gebouwen noemde we paviljoens. Ik heb ruim 22 jaar in een personeelswoning gewoond op Bloemendaal. Ik ben er zo goed als geboren en heb er mijn hele jeugd doorgemaakt met ontzettend veel plezier. Mijn ouders werkten er allebei en ik heb er zelf ook nog even gewerkt’. Ze glunderde van de herkenning. Dat iemand haar verhaal en beelden kon onderbouwen. Met een dankbare knuffel en een traan uit haar oog namen wij afscheid. Zij lekker fris en fruitig aan het ontbijt en ik weer snel door.

Het langste trauma van haar was weer eens besproken en dat luchtte haar zichtbaar op. Aandacht door een luisterend oor doet een mens veel. Het zijn de kleine dingen in het leven die het er om doen. Juist dat maakt het werken in de ouderenzorg vaak ook zo dankbaar. Even die persoonlijke aandacht, even het hart luchten, even genieten van de aanspraak.

Foto alleen ter illustratie