Trots dat ik kan huilen
Sorry hoor dat ik mijn tranen laat lopen verontschuldigde ze zich. Wees blij dat u kunt huilen dame, dan betekent dat u kunt genieten van het leven zoals het leven bedoeld is. Ze keek me vragend aan tussen haar tranen door en liet de woorden even goed bij haar binnenkomen. Bedoel je dat ik blij moet zijn dat ik huil, trots dat ik kan huilen? Ik knikte bevestigend zonder een woord te zeggen.
Het duurde even voordat mijn woorden in haar hoofd werden vertaald naar voor haar begrijpbare informatie voor haar hersenen zo leek het. Hoe bedoel je dat Wilco? Ik bedoel dat u met uw gevoel de diepste dalen van het leven kunt ervaren maar daar tegenover staat dat u ook de hoogtepunten van het leven intens kunt beleven. Huilen van verdriet betekent ook dat u kunt huilen van geluk.
Ze was op de weg terug naar haar appartement in ons verrepleeghuis toen ik haar huilend tegen kwam op de gang. Ze was bij de uitgeleide geweest van een medebewoner en dat greep haar zichtbaar aan. Ik ben vast de volgende zei ze tussen haar tranen door. Niet dat daar direct enige aanleidng voor was maar ik begreep haar denkbeeld. Tijdens het avondeten in ons restaurant heeft ze al meerdere keren een tafelgenoot zien wegvallen en al even zovele nieuwe tafelgenoten mogen verwelkomen aan tafel. Ik realiseer me goed dat dit een enorme impact heeft op een oudere vrouw die we inmiddels ‘kwestbare oudere’ behoren te noemen.
Ik ben juist trots dat ik kan huilen vervolgde ik. Zelfs ik heb al vele vrienden en vriendinnen moeten wegbrengen die jonger zijn dan ik. Daarnaast ken ik mensen die door hun opvoeding helemaal niet kunnen huilen. We kwamen aan bij haar kamer en ik begeleide haar naar binnen. Ze keek me vragend aan en ik begreep haar blik: ik volgde haar in haar appartement om het gesprek voort te zetten.
Hoe bedoel je dat laatste Wilco? Hoe kan iemand niet hulen en hoe leer je dat dan? Ik legde haar in het kort uit van de jonge vrouw die met haar jonge dochter niet in staat was om liefde te kennen van huis uit en niet in staat was om emotie te tonen, laat staan om te huilen. Hierdoor was ze ook niet goed in staat om met haar dochtertje om te gaan. Ik wilde niet als een profeet overkomen maar vertelde toch dat echte liefde de sleutel is voor een goed leven en dat emotie zoals lachen en huilen daar een basis voor vormen. Je hele leven lang, in welke leeftijdscategorie je ook zit.
Hoe triest is het
Haar tranen maakten plaats voor denkwerk en zag haar peinzen over mijn laatste woorden. Hoe triest is het als je zonder liefde opgroeit, begon ze rustig. Dan ben je ook niet in staat om liefde te geven. Ook niet naar je kinderen, vrienden of wat dan ook. Dan ben je een vreemde in je eigen leven. Het waren wel overwogen woorden van haar. Daarom ben ik trots dan ik kan huilen antwoorde ik rustig. Ik ben liefdevol opgegroeid en ben omringt door liefde van mijn eigen kinderen en vrienden.
Voordat u de volgende bent die dood gaat bracht ik wat ongenuanceerd naar voren, heeft u een liefdevol leven gehad? Ze begreep mijn enigszins botte vraag maar al te goed en begon vol overgave te vertellen oven haar liefdevolle leven in een keurig netjes gezin op de Veluwe. In een sneltreinvaart hoorde ik haar leven aan mij voorbij gaan en zag haar ogen weer stralen bij de gedachte hoe mooi en liefdevol haar leven was geweest in haar jeugd en later als echtgenote en moeder van een gezin.
Het zijn de dieptegesprekken die ik graag aan ga met onze bewoners die het soms even niet meer zien zitten. Een gesprekje, even de persoonlijke aandacht, met een bewoner kan zo’n enorm verschil maken. Het zijn de mooie momenten van werken in de ouderenzorg. Gelukkig sta ik daar niet alleen in en zie ik veel van mijn collega’s het verschil maken door net even die aandacht te geven aan de bewoners door een luisterend oor aan te bieden. Het zijn ook die momenten waar juist stagiares en jonge collega’s hun ervaring kunnen verrijken. Ik neem ze graag mee in dit soort gesprekken.
‘Trots dat ik kan huilen inderdaad’ zei ze op een gegeven moment. Ja, daar heb je een waar woord Wilco. Dat mag ik ook zeker zijn. Mijn ouders zijn al vele jaren geleden overleden, beide in mijn armen. Mijn man is bijna 12 jaar geleden overleden en mijn enige zoon heb ik ook los moeten laten in de handen van God. Ja, ondanks alles mag ik trots zijn dat ik kan huilen. Ik kan huilen uit liefde en daardoor ook kunnen waarderen wat het leven ons kan geven. Een glimlach verscheen op haar gezicht en was zichtbaar dankbaar dat ze weer even mocht herbeleven hoe mooi haar leven eigenlijk wel is geweest.
Niet in mijn dienst
Nou, begon ik plagerig, dan bent u niet de eerstvolgende moet u mij beloven. En mocht u gaan dan zeker niet in mijn dienst. Ik benoemde het en moest direct denken aan dit verhaal. Pff, ik hou me vaak groter dan ik ben maar van binnen doet het me altijd heel veel. Een bewoner verliezen kost altijd veel energie en emotie. Niet zichtbaar op mijn werk en al helemaal niet als er familie bij is maar…. trots dat ik kan huilen.
Bij het afscheid, net voordat ik de deur opende, volgende er nog een laatste vraag van haar. Hoe is het met dat kleine meisje afgelopen hoorde in vanuit haar woonkamer nog even snel. Ik draaide me om en kon haar alleen maar antwoorden dat ik zeker wist dat ze ruim 15 jaar met bijzonder veel liefde is opgegroeid maar dat ik haar al twee jaar uit het oog ben verloren. Het gaat vast goed met haar besloot ik nog net even te zeggen toen ik haar appartement verliet.
Trots dat ik kan huilen. Vaak wel buiten het zicht van bewoners en collega’s.
