Wie is er nou gehospitaliseerd?

In mijn opleiding leerde ik dat ik moest waken voor hospitalisatie bij ouderen in een verzorgings- of verpleeghuis. Gek genoeg ondervond ik al vrij snel dat hospitalisatie vooral ook bij de zorgmedewerkers aanwezig is. Gewoontes op de werkvloer die niet meer om te buigen zijn. Toch? Wie is er nou gehospitaliseerd? De zorgvrager of de zorgmedewerker?

Ik heb het nog even opgezocht op Wikipedia:

Onder hospitalisatie worden gedragsveranderingen verstaan bij patiënten/individuen die voor langere duur zijn opgenomen in een ziekenhuis of een tehuis zoals een bejaardentehuis. Het ontstaat als gevolg van een ziekmakende wisselwerking tussen een individu en zijn omgeving. Door aanpassing ontstaat een verlies van zelfstandigheid.

Mogelijke uitingen van hospitalisatie zijn een toename van passiviteit, afhankelijkheid en onderdanigheid. Ook kan er sprake zijn van een afname van het nemen van initiatieven, een afname van het relativeringsvermogen en een afname in uiterlijke verzorging. Verder kan er sprake zijn van het ontwikkelen van apathie en geestelijke afstomping. Emotionele vervlakking en het afwijzen van veranderingen behoren eveneens tot de symptomen. Voorts kan er sprake zijn van het verlies van gewoontes, individualiteit, interesse en sociale contacten. Deze symptomen komen in gradaties en afhankelijk van elkaar voor.

Anders gezegd: ouderen in een verpleeghuis raken hun zelfstandigheid meer en meer kwijt, raken afhankelijk, worden passief, ongeïnteresseerd en leven elke dag min of meer hetzelfde. Tijdens mijn opleiding tot verpleegkundige werd er vooral op gehamerd ouderen vooral hun zelfredzaamheid te bewaken. Niet alles voor hen doen, niet alles afpakken wat men zelf nog kan doen, motiveren om het zelf te doen zoals wassen, aankleden e.d. De dagelijkse dingen zoveel mogelijk zelfstandig laten doen en als het even niet lukt, dan toch vooral blijven proberen.

Tussen theorie en praktijk

Iedereen begreep de noodzaak in de klas en elke klasgenoot was ook in volle overtuiging dat ouderen, waar ze ook neerstrijken door hun lichamelijkheid geestelijk toestand, hun eigen leven zouden moeten kunnen voortzetten. Ondersteunen in plaats van overnemen. Laat ouderen vooral hun eigen regie houden!

Hoe anders is het op de werkvloer. Daar waar vooral de zorgmedewerker gehospitaliseerd is, of anders gezegd: waar vrijwel de gehele ouderenzorg gehospitaliseerd is. Dag in dag uit hetzelfde liedje van zorg, op exact dezelfde manier als gisteren en morgen doen we het gewoon weer op dezelfde manier.

Het begint al met de ochtendzorg, de ADL. We maken mensen wakker om hun medicatie aan te reiken en om de ochtendzorg te doen. Mensen wassen en aankleden in vaak dezelfde volgorde want we hebben immers een looproute en die meneer is altijd eerder wakker dan die mevrouw dus daarom doen we het zo en niet zo. Natuurlijk laten we iedereen zoveel mogelijk zichzelf wassen en aankleden. Oh wacht, dat gaat we erg lang duren he? Zal ik u even helpen? Dan zijn we zo klaar. Tsja, we hebben immers nog meer mensen uit bed te halen.

De eerste vroege vogels zitten dan iets na achten aan tafel voor het ontbijt. Tegen de tijd dat de laatste cliënt aan tafel zit, is de eerste alweer terug naar zijn of haar kamer. Anderen zijn niet zo mobiel en blijven aan tafel zitten. Vaak te wachten op de dingen die komen gaan. Wat voor dag is het? Maandag? Oh, dan komt de fysio. Woensdag? Oh, dan eten we vanmiddag bami.

Niet afwijken van de standaard

Stel je eens voor dat de eerste cliënt op de looproute uit wil slapen of misschien eens wil douchen op zondag in plaats van zijn vaste douchedag op woensdag? Een afwijking in de sleur, de eigen regie behouden omdat de cliënt dat gewoon wil. Weinig kans dat er soepel wordt ingesprongen op dergelijke vragen. Het levert vertraging op in de uitvoering van zorg en er is door de bezuinigingen simpel weg geen ruimte voor flexibiliteit. Je hebt er de mankracht niet meer voor.

Je staat altijd krap en je wilt zo graag iedereen geholpen hebben voordat de middageten alweer naar de afdeling komt. Je werkt dus volgens een bepaald principe zoals bijvoorbeeld met een looproute, om zo efficiënt mogelijk te werken waardoor je het snelste klaar bent. Dat jij en je cliënt hierdoor gehospitaliseerd worden, is dan een vervelende bijkomstigheid maar wie valt het op en wie heeft er last van? Juist…. alleen de personen die te maken hebben met de directe zorg.

De gehele ouderenzorg is gehospitaliseerd. Alles draait immers om de zorgzwaarte van de cliënt behorend bij een passende indicatie vanuit de Wet Langdurige Zorg. Hierop kunnen kosten en uren op losgelaten worden en dan begint het grote rekencircus. Een flinke verdeelsleutel over elke afdeling en zoveel poppetjes kun je dus inzetten in een -dag, -avond- en nachtdienst.

Excel-management wint het altijd van de warme zorg.