De Pianoman

Niemand komt voor de gezelligheid in ons verpleeghuis wonen. Hier gaan altijd langdurige en vooral pijnlijke en verdrietige processen aan vooraf. Je lichaam zien aftakelen en het besef dat je niet meer in staat bent om in je eigen huis te kunnen leven is zeer ingrijpend. De regie van je eigen leven niet meer zelf in de hand hebben is simpelweg hartverscheurend. Niet alleen voor de persoon in kwestie maar ook voor hun dierbaren om hen heen. Ben je dan nog in staat om de draad van het leven op te pakken in een verpleeghuis? Hoe doe je dat dan? Het kan wel. Deze man werd uiteindelijk onze pianoman.

Verdrietig en hartverscheurend

Elke casus staat natuurlijk op zichzelf maar de rode draad is altijd zeer verdrietig en vaak hartverscheurend. Wonen in een verpleeghuis en je eigen huis achterlaten. Het leven trekt aan je voorbij en het besef is vaak dat je naar je laatste plek op aarde gaat. Het klinkt erg basaal maar feitelijk is het wel de realiteit. Wonen in het verpleeghuis omdat de zorg niet meer toereikend is in je eigen leefomgeving. Het verpleeghuis, de laatste stap tot aan de dood. Voor de één nog vele jaren, voor anderen slechts enkele maanden.

Nee, ik heb nog nooit een blij mens tegenover me gehad tijdens een inhuizing van een nieuwe bewoner. Los van de ‘aanwezige mankementen van het lichaam’ zoals ze vaak zelf zeggen, is het vooral de onzekerheid en het verdriet wat ze met zich mee dragen. Wat staat me te wachten en hoelang heb ik nog te leven. Kan ik hier aarden en wordt ik wel goed verzorgd. Allemaal legitieme vragen die ik niet voor ze kan beantwoorden.

Inhuizing

Als ik met mijn collega enige weken geleden aan tafel zit voor een wekelijks overleg met onze woonzorgbemiddeling, kregen we een ‘heftige en erg verdrietige casus’ voor ons. De arts was medisch al akkoord voor deze opname en binnen een minuut waren wij ook overstag: laat deze man maar snel komen. De papieren werden geregeld en de sleutels van onze ruime 2-kamer appartement zijn snel opgehaald.

Bij mijn eerste kennismaking trof ik een alleraardigste man die vooral op zichzelf was. In zijn eerste dagen had hij niet echt de behoefte om zich te mengen onder de andere bewoners van ons verpleeghuis. Laat mij maar even bijkomen. ‘Ik zit hier best op mijn stoel’ en staarde naar buiten met een mooi uitzicht op de skyline van de mooie binnenstad van Den Haag. Hij zocht geen contact en tijdens de ochtendzorg was hij zeker niet spraakzaam.

Hij bleek de kat uit de boom te kijken en kreeg na een aantal dagen wel meer vertrouwen in mijn collega’s op zijn verdieping. Aangespoord door o.a. de vele activiteiten in ons verpleeghuis werd zijn interesse gewekt om toch maar eens te kijken wat er nog meer te zien is binnen ons verpleeghuis dan alleen zijn eigen appartement. Het gezamenlijk avondeten in ons restaurant bracht hem in contact met andere bewoners. Niet dat hij spontaan hele verhalen aan het vertellen was maar het begin was er.

De oude piano

Tijdens één van deze momenten zag hij, een beetje verstopt in de hoek, een piano staan. Zijn interesse was gewekt en als een kind in een chocoladefabriek liet hij zijn ogen niet meer los van deze piano.

Enkele dagen later, aan het einde van mijn dienst, vult het restaurant zich weer langzaam met de eerste bewoners voor het avondeten. Met mijn pieper in mijn hand om deze weer af te geven bij de receptie, hoorde ik een achtergrondmuziek anders dan anders. Ik hoorde pianomuziek en zag verderop dat de oude piano werd bespeeld. Huh, door wie dan? Dit keer was mijn nieuwsgierigheid gewekt en liep het restaurant in om te kijken wie er piano speelde.

De pianoman gaat los

Nu ben ik van nature al een flinke ‘emo-muts‘ maar wat was het toch mooi om deze man zo vrij en onbevangen piano te zien spelen. Niet dat ik op elk moment van de dag hou van pianomuziek maar dit was mooi om te horen en vooral mooi om te zien. De stille en teruggetrokken man was de pianoman geworden van ons verpleeghuis. Bewoners genoten van de klanken en mijn collega’s en ik genoten vooral van het moment. We hebben deze man dus vertrouwen gegeven. Vertrouwen in de zorg maar in dit geval ook vertrouwen in een beschermde omgeving met geborgenheid. Dat was voor hem vast al een tijdje geleden.

Niet meer de hele dag staren naar het uitzicht vanuit zijn stoel in zijn appartement. Nu is hij de pianoman die elke avond een vrolijke noot speelt in ons restaurant terwijl onze bewoners zich verzamelen voor het avondeten. Mooi om te zien hoe alle andere bewoners dit waarderen en van genieten. Het zijn de mooie momenten die we mogen meemaken in ons verpleeghuis. Ik koester ze want werken in de ouderenzorg is veelal juist deze momenten omarmen om de trieste gebeurtenissen een plaatsje te kunnen geven. De balans tussen deze twee is vaak flink uit het lood.

Maar…. de pianoman geeft ons weer de glimlach. Daar doen we het voor.