De eigenwijze binnenvetter

Mannen kregen het niet van huis uit mee om over gevoelens te praten. Dat is iets waar je niet over sprak en al helemaal niet in de machocultuur van de wegenbouw. Het is ook niet aan iedereen besteed om open en eerlijk naar zichzelf te kijken, laat staan naar anderen. Soms willen mensen deze mensen wel praten maar weten ze simpelweg niet waar te beginnen. Er is gewoon te veel gebeurd….. Iedereen kent er wel één. De eigenwijze binnenvetter.

De stempel ‘uit gerevalideerd’ te krijgen in een revalidatiecentrum kwam hard bij hem aan en hij was het er dan ook niet mee eens. Zijn verhuizing naar onze afdeling zou vast en zeker tijdelijk zijn. Een verpleeghuis met andere gewoontes, regeltjes en privacy, hij had het er maar moeilijk mee. Een fysiotherapeut aan je bed, een diëtist die het beter weet en verpleging die je van alles vroeg en verwacht. Hij had er allemaal niks mee. ‘Laat mij maar gaan, het komt wel goed’.

Zijn eigen plan

Een slechte lichamelijk gesteldheid, COPD Gold IV, een flinke medicatielijst en ‘een slechte eter’ zijn. Het zijn niet de ingrediënten om lang eigenwijs te blijven als een terugkeer naar huis echt in je hoofd zit. Een ‘mannengesprek’ moest maar eens gevoerd worden want ook zijn dierbare ex-vriendin, dochter en stiefdochter konden praten wat ze wilden maar hij trok zijn eigen plan zonder te kunnen verwoorden wat dat was.

‘Met een pakje shag, flink veel koffie, een paar happen warm eten en in de avond 2 biertjes, gaan we je lichamelijk gesteldheid niet optimaliseren beste vriend’. Een man aan zijn bed was in ieder geval iets wat hij wel kon waarderen. Ook als deze broeder speldenprikjes uitdeelde als het om gevoel gaat. Ik kon hem soms raken met een enkele opmerking en daar kwam hij dan later weer op terug. Wel via een omweg, want praten over je gevoel was natuurlijk nog steeds iets wat je niet deed.

Zijn shag en zijn biertjes waren heilig. Niet meer dan twee biertjes in de avond zijn we overeengekomen. Overdag was het vooral koffie melk/suiker. Veel anders ging er niet in. Zelfs water voor de flinke hoeveelheid medicatie werd geweigerd door hem. ‘Enig idee hoeveel water bier bevat? Elk biertje zijn 2 bruine boterhammen hoor!’ Ja, ik kende deze uitspraken maar al te goed. Ik heb ze zelf ook vaak genoeg gebruikt vroeger.

Een vertrouwensband met de eigenwijze binnenvetter werd opgebouwd en we konden het inmiddels goed met elkaar vinden. Hij eigenwijs iets weigeren, ik hem haarfijn uitleggen wat de consequenties kunnen zijn. Toch perse toch willen roken ondanks de benauwdheid, ik breng hem wel weer naar de tuin. Hij geïrriteerd en met onbegrip na een bezoek van de arts, ik vertaal het verhaal van de arts in ‘normaal Nederlands’. Maar ook gewoon voor een luisterend oor, even een geintje of even het nieuws van de dag bespreken.

Zo werkt het niet

Een terugkeer naar huis had hij al snel uit zijn hoofd gezet en zijn gezondheid ging met stappen achteruit. Vooral de laatste weken. Liep hij eerst nog achter een rollator, de laatste weken had hij nog net de kracht om af en toe in een rolstoel te zitten. Eigenwijs als hij was, verwachtte hij van de behandelaren een oplossing om zijn gezondheid te verbeteren. ‘Zeg vriend, zo werkt dat niet hè? Jij bezig met een langzame zelfmoord door alles en iedereen te weigeren en dan van mij verwachten dat wij je beter gaan maken’. Ik kon het tegen hem zeggen en op deze manier lande het op de juiste manier bij hem.

‘Misschien moet je eens goed naar jezelf gaan kijken hoe je hier gekomen bent. Je kunt niet in een paar weken, maanden goedmaken wat er al een leven lang misschien anders had gekund. Misschien moet je er eens over praten met de mensen die naast je staan. Wees eerlijk naar ze en zeg eens sorry’. We hadden ook flink wat raakvlakken en dat gaf hem een makkelijk gevoel in onze gesprekken. We begrepen elkaar.

Uiteindelijk kwam er dan een moment dat de arts duidelijk moet vertellen dat het hier ophoudt. Dat hij in principe niets meer kan doen voor deze beste man. Dat was een harde klap voor mijn vriend maar het was ook geen verrassing voor hem. Maar hij was zo enorm bang voor de dood en schoof dit soort gevoelens te lang voor zich uit, laat staan dat hij er over sprak. Na het gesprek stond ik in de deuropening en hij keek mij op een bijzondere manier aan. ‘Is dit het dan?’ vroeg hij mij met veel emotie. Zijn ogen stonden angstig. Ik liep zijn kamer binnen, tilde hem uit bed en zette hem in zijn rolstoel. ‘Zullen we gaan roken vriend?’

Dapper

Ik draaide een shaggie voor hem want dat kon hij zelf niet meer. Veel gerookt heeft hij er ook niet van want een paar minuten zonder zuurstofbril was al teveel voor hem. We bleven minuten lang naast elkaar zitten zonder een woord te wisselen. Hij moet enorm veel pijn gehad hebben en ik hoopte dat hij dat nu eens toe ging geven maar hij bleef zwijgen. Toen ik hem weer op bed had gelegd wisselden we wat blikken. ‘Haal de dokter maar Wilco. Het is goed zo, ik kan niet meer. Het is goed zo’. Het hoge woord was er uit en ik vond dat bijzonder dapper van hem.

Samen met de arts hebben we het scenario van palliatieve zorg met hem besproken. Een oprecht eerlijk gesprek waarbij hij aangaf de pijn en emotie niet meer te kunnen dragen. Ik was ook eerlijk tegen hem en gaf hem aan dat ik de vlindernaalden niet bij hem ging zetten. ‘Nee Wilco, dat is logisch en dat respecteer ik. Je hebt al genoeg verloren in de afgelopen weken’. We keken elkaar nog eens aan en namen afscheid van elkaar.

De eigenwijze binnenvetter is de volgende ochtend overleden. Proost Dirk!