Vanuit de polder noodgedwongen in de grote stad

Het zal je maar gebeuren dat je 50 jaar getrouwd bent en opeens kilometers uit elkaar wordt getrokken omdat je een stempel hebt van ‘kwestbare oudere’. Het overkwam de lieve man uit de polder. Beter gezegd, het Groene Hart. Dat doet meer recht aan het natuurschoon rondom Gouda zoals Reeuwijk, Bodegraven en directe omgeving. Meneer was uitbehandeld in het ziekenhuis in Gouda en kon niet meer naar huis. Zover was al snel duidelijk. Maar dan? Een verpleeghuisplek in Bodegraven of directe omgeving is zeer schaars. En dus vanuit de polder noodgedwongen in de grote stad.

Niet veel later kwam de aanmelding binnen bij onze organisatie en enkele dagen later kwam deze man naar ons verpleeghuis. Tijdelijk uiteraard, totdat er een plaats beschikbaar is in zijn eigen woonplaats. ‘Binnen enkele maanden tot een jaar’ zo werd de wachtlijst omschreven. Moet meneer dan tot die tijd gescheiden blijven van zijn echtgenote na ruim 50 jaar huwelijk?

Nee hoor, werd er al snel gezegd. Mevrouw is dan wel op leeftijd maar rijdt nog steeds auto. Ja, maar autorijden in Bodegraven naar de winkel of soms even naar De Kring in Reeuwijk, is echt wat anders dan autorijden op de drukke snelweg en dan door Den Haag naar ons verpleeghuis! Mevrouw heeft het inderdaad wel geprobeerd maar ze vond het verschrikkelijk eng, onveilig en veel te ver. Aan haar auto mankeert niks maar deze auto heeft door haar eigenaresse zelden de snelweg gezien. De oudere dame redt het eenvoudig weg niet meer. Het gaat te snel, te agressief en ze overziet het allemaal niet meer.

Ik kom met het stel in gesprek tijdens een korte medische handeling bij meneer. Twee rustige zorgzame mensen die het totaal niet gewend zijn om zonder elkaar te zijn. Een aandoenlijke en trieste constatering tegelijk. Ik ga er vanuit dat u ingeschreven staat bij de Vijverhof begon ik. Twee verbaasde blikken keken mij aan. Toen ik ook nog eens de naam liet vallen van De Hanepraij in Gouda en later ook de Ronssehof vielen hun monden open. Hoe kan het nu dat u deze huizen kent? U woont hier toch dichtbij zegt u net?

Bekend terrein

Ik glimlachte van hun open gevallen monden. Zo vreemd is dat niet hoor mevrouw en meneer. Ik ken zeker niet elk verpleeghuis in Nederland maar toevallig ben ik wel eens in deze huizen geweest. Tot twee jaar geleden heb ik ruim 15 jaar met regelmaat gebivakkeerd in omgeving Gouda, Reeuwijk, Bodegraven en Waddinxveen. Zo weet ik precies wat u bedoelt met ‘De Kring’ en weet ik ook waar De Reehorst zich in Reeuwijk bevindt.

De gespannen en onzekere gezichten maakten plaats voor wat ontspanning en herkenning. Ik legde even in het kort uit hoe het kwam dat ik deze omgeving redelijk ken en gaf ook direct aan dat ik ook heel goed begrijp waarom daar de wachtlijsten langer zijn dan in Den Haag. De vraag is immers vele malen groter dan het relatief beperkte aanbod. Daar is simpelweg niets aan te doen door ons en daar mogen we vanuit de politiek ook zeker geen verbetering in verwachten.

Maar broeder, er moet toch een mogelijkheid zijn dat mijn man dichter bij huis kan wachten op zijn juiste plek in een verpleeghuis in Bodegraven? De vrouw keek me bijna smekend aan. We namen samen even kort de topografie door van Het Groene Hart, de hoeveelheid babyboomers na de bevrijding in mei 1945 en de kerkelijke achtergrond van veel inwoners in deze omgeving. Ter vergelijking gaf ik het aantal verpleeghuizen in de directe omgeving van ons verpleeghuis en het aantal lege kerken dat in Den Haag zijn/worden omgebouwd tot woonvoorzieningen. Hoe voller de kerken, hoe groter de gezinnen was de strekking van de vergelijking.

Het kwartje valt

Het was even stil maar toen begon het kwartje wel te vallen. Dus….. begon meneer vertwijfelend……. er moeten eerst flink wat dorpsgenoten dood gaan voordat ik een plekje kan verkrijgen in een verpleeghuis dichtbij mijn vrouw en in mijn eigen omgeving. Ik keek hem even goed aan en knikte even later bevestigend. Concreet is dit wel waar het op neer komt meneer. Nou, dan ben ik misschien wel eerder dood dan dat er een plekje in Bodegraven is riep hij angstig uit. Ik zag de tranen weer in zijn ogen springen en hield mijn eerdere ervaringen in soortgelijke situaties wijselijk voor me.

Als ik u iets van goede raad mee mag geven mevrouw, meneer. Misschien is het wellicht zinvol om de situatie van wachtlijsten dichtbij te accepteren voor zover dit lukt en voor de kortere termijn te investeren in een goede transfer van mevrouw tussen Bodegraven en Den Haag. Zodat u vaker dan nu bij elkaar kunt zijn. Zijn er wellicht kinderen, overige familieleden, buren die mevrouw heen en weer kunnen brengen naar Den Haag en weer terug? Vrijwilligers zijn in de naaste omgeving misschien best te vinden als het gevraagd wordt. Vanuit de polder noodgedwongen in de grote stad is helaas wel een feit.

In goede handen

Meneer is hier in goede handen als het gaat om de zorg die meneer nodig heeft, anders had ik hier zelf echt niet gewerkt. Aan de afstand kan ik helaas niets doen maar ik wil graag met u meedenken voor zover dat in mijn vermogen ligt. Daarnaast hebben we ook een prima Geestelijk Verzorger, hebben we een Maatschappelijk Werker en wat al niet meer die u kunnen ondersteunen in dit soort situaties en prosessen.

Ze keken elkaar eens goed aan en hielden elkaars handen vast als een verliefd stel van 20 jaar oud. Aandoenlijk maar ik voel ook zo hun verdriet. Het is mijn niet gegeven om 50 jaar samen te zijn met een liefde voor het leven maar voel hun liefde en verdriet. Het zijn de momenten dat je zoveel meer wil doen voor een bewoner en familie maar dat je met handen gebonden bent en de situatie moet accepteren.

Dat ze mij enorm bedanken voor het gesprek neem ik eigenlijk voor kennisgeving aan. Het liefst stap ik in de auto en haal en breng mevrouw elke dag heen en weer. Maar de werkelijkheid is uiteraard anders. De werkelijkheid voor deze kwetsbare ouderen is koud en kil. Laten we hopen dat er snel plek is voor deze man in Bodegraven en dat zijn gezondheid goed genoeg is om het mee te mogen maken.

Vanuit de polder noodgedwongen in de grote stad. Je zal het maar mee moeten maken op oudere leeftijd. Gelukkig zag ik mevrouw van de week weer door de gang lopen. Mijn zwager heeft me gebracht riep ze me toe. Blij dat ik mee heb kunnen denken bedacht ik me.