Bedekt met de mantel der liefde

Gelukkig bestaan ze nog: echtparen die 50 jaar of langer, gelukkig getrouwd zijn. Natuurlijk komt ouderdom met gebreken maar de meeste gebreken worden dan bedekt met de mantel der liefde. Vaak niet eens bewust maar komt het voort uit gewoonte en acceptatie. Er moet pas echt wat mis gaan, wil die mantel der liefde plaats maken voor de harde realiteit.

Zorgmedewerkers die werkzaam zijn in de thuiszorg weten er vast veel meer vanaf dan ik. Die zien vast vaker trieste voorbeelden van echtparen die bang zijn om elkaar te verliezen en alleen achter te blijven. Sommige gebeurtenissen worden dan bewust of onbewust verzwegen voor de buitenwereld. Een onschuldige val in huis kan dan nog zo onschuldig lijken, de oorzaak kan wellicht wel ernstig zijn om maar eens wat te noemen. Het begin van Parkinson, een CVA of andere acute situatie kan zo onopgemerkt plaatsvinden zonder het raadplegen van zorgspecialisten.

Geaccepteerde incidenten

Hetzelfde geldt natuurlijk voor geheugenverlies. Ja, dat hoort bij het ouder worden en dat wordt ook algemeen geaccepteerd, maar wat als het geheugenverlies een voorbode is van een vorm van dementie? Ga je dit van de daken roepen als je al meer dan 50 jaar samen bent? In de meeste gevallen hebben deze gelukkige echtparen het niet eens in de gaten omdat e.e.a. geleidelijk verloopt. Pas als de situatie escaleert en echt niet meer houdbaar is, dan komt er misschien het besef dat e.e.a. vast al langer aan de hand was.

Als een vrouw bij ons binnenkomt via de SEH van het ziekenhuis na een flink val in huis benoemd haar lieve echtgenoot dit als een ongelukkig incident. Na flinke pijnbestrijding opknappen en weer naar huis was het idee van dit gelukkige echtpaar. Dat moet lukken binnen een week of twee, drie. Tijdens de observatie op onze afdeling valt mevrouw in de nachtelijk uren ook een paar keer vanuit het niets op verschillende plaatsen op de afdeling. Mevrouw en meneer begrijpen er allebei helemaal niets van. Kan het niet door de dufheid door de pijnmedicatie komen?

Toen het gesprek vanuit een andere invalshoek werd aangesneden bleek het vallen ook in de thuissituatie wel eens gebeurd te zijn. Bedekt met de mantel der liefde werd nu toch wel duidelijk dat er misschien al veel langer tekenen zichtbaar zijn geweest maar door beide werden verzwegen uit naam van de rust en de liefde. De tranen vloeiden rijkelijk en van onwil was totaal geen sprake. Wel van angst en onzekerheid. Uiteindelijk kwam het gesprek tot een einde met toestemming van het lieve echtpaar om een psycholoog en opnieuw de arts om een consult te vragen.

Onrust in het hoofd

De valincidenten kwamen niet door het loszittende kleedje, de in de weg staande rolstoel of het niet dragen van schoenen op de gladde vloer. De oorzaak zat daar waarschijnlijk waar ze beide zo enorm bang voor waren, met niemand over wilde praten en wegstopten voor alles en iedereen. Bang om uit elkaar te worden gehaald na jaren van zo’n gelukkig huwelijk. Nee, dat nooit. Hun liefde voor elkaar was nog zo intens en daarom was het ook zo enorm dapper van hen om toch de mantel der liefde te laten zakken voor mij. Onrust in het hoofd brengt onrust in het lichaam, zorgt voor nachtelijke dwalingen en desoriëntatie. Is het tijdelijk of is het beginnend naar blijvend om het zo maar te omschrijven.

Gesprekken volgden en paden werden uitgezet. Medicatie aangepast en mogelijke woonvormen voorzichtig benoemd. De mantel der liefde bleek alleen veel sterker dan de goede wil van het multidisciplinair zorgteam. De oorzaak hebben we uiteindelijk niet kunnen benoemen. Het lieve echtpaar kan gewoon niet zonder elkaar. Ze zijn inmiddels weer gewoon samen thuis onder dankzegging van de goede zorgen. Volledig zelfstandig in hun eigen huis. De mantel der liefde is ijzersterk en ook vaak ondoorgrondelijk. Het is hun eigen keuze en die kunnen we alleen maar respecteren. We leven in een vrij land en laten we gewoon het allerbeste wensen voor dit mooie stel.