Kerst in het verpleeghuis

Kerst in een verpleeghuis geeft mij altijd een dubbel gevoel. Enerzijds is de gezellige aankleding van kerstversiering een warm gevoel bij binnenkomst. Anderzijds is het voor veel cliënten een martelgang om door deze dagen heen te komen. Personeel doet enorm hun best om er leuke dagen van te maken maar herinneringen aan vroeger, gemis van directe naasten is voor veel cliënten extra lastig tijdens deze feestdagen.

Het is altijd noemenswaardig hoe personeel van een verpleeghuis zich uitslooft om de kerstsfeer elk jaar weer zo goed mogelijk qua versiering neer te zetten. Gebonden aan brandveiligheid, en uiteraard budget, wordt er een extra warme sfeer gecreëerd die nu eenmaal past bij en rondom de Kerstdagen. Sommige tuinen van verpleeghuizen worden omgetoverd met prachtige lichtjes zoals dit leuke verpleeghuis. Uiteraard wordt er ook extra uitgesloofd met een kerstmenu op beiden dagen en/of een kerstdiner met familie.

Familie

Familie is een belangrijk ingrediënt voor dergelijke feestdagen. Sommige cliënten worden tijdens deze dagen opgehaald om het kerstdiner samen met de andere familie te kunnen vieren. Andere hebben die mogelijkheid niet omdat ze bijvoorbeeld in een rolstoel zitten, anderzijds moeilijk te been zijn of cognitief niet meer zo sterk zijn om met familie mee te kunnen gaan. Tijdens de kerstdagen komt er doorgaans meer bezoek dan anders in het verpleeghuis. Kinderen vaak samen met hun kinderen, en wellicht ook achterkleinkinderen, komen opa of oma even gedag zeggen voordat ze zelf als familie aan het kerstdiner gaan.

Mijn meeste zorg en aandacht zit altijd bij die groep mensen die niet worden uitgenodigd bij familie thuis en die ook geen bezoek ontvangen op deze toch speciale dagen. Sommige hebben simpelweg geen familie meer. Hun gezin van vroeger als kind, is inmiddels overleden of hun echtgenoot/echtgenote is inmiddels overleden. Helaas zijn er ook cliënten die hun kinderen al hebben moeten begraven. Je moet je eens proberen voor te stellen hoe dat is om als enig overlevende een heel gezin te overleven! Je eigen partner begraven is zoiets vreselijks heb ik inmiddels in mijn directe omgeving al meerdere malen moeten ervaren maar je eigen kind/kinderen! Ook hier heb ik in mijn omgeving enkele hele trieste voorbeelden meegemaakt. Ik heb enorm veel respect voor deze mensen die dit moeten doorstaan.

Ze noemen het natuurlijk niet voor niets de donkere dagen voor kerst. Er zijn veel mensen die om bovengenoemde redenen enorm opkijken tegen de feestdagen aan het einde van het jaar. Het gemis wordt vaak geassocieerd met de warme herinneringen van vroeger. De warme kerstversiering, de zorgmedewerkers met kerstmuts en een lekker kerstmenu kunnen dit niet even goedmaken.

Van mij hoeft het niet meer

Tijdens mijn laatste werkdag in het verpleeghuis aan  het begin van deze maand sprak ik er over met een cliënt. Ze is inmiddels de 90 gepasseerd, haar hele leven hard gewerkt en vraagt zich oprecht af waarom ze zo oud moet worden. Wat heb ik hier nou? is een veelgehoorde klaagzang die ik respecteer van haar. Haar echtgenoot is al jaren overleden en haar eigen gezondheid is nu eenmaal inmiddels een stuk minder dan, zeg maar, 30 jaar geleden. ‘Pijn in mijn flikker’, ‘ik zie geen pest meer’ en ‘van mij hoeft het niet meer’ zijn bij haar veelgehoorde klachten.

Hoe ga  jij de kerst in dit jaar vroeg ze mij met oprecht veel interesse. Tsja, anders dan voorgaande jaren uiteraard. Maar ik hoop genoeg afleiding te krijgen. Minimaal één kerstdag de kinderen over de vloer en voor de rest onderga ik het wel. Na een flinke knuffel van haar probeerde ze me nog wat tips te geven vanuit haar lange ervaring in het leven. ‘Je bent rijker dan ik en probeer dat zo te houden. Stuk voor stuk mooie kinderen, die je hart kunnen verwarmen. Vooral die jongste van 6 is nog zo heerlijk onwetend en vol levenslust. Zelfs je collega’s zijn stapelgek op je. Koester die vriendschappen want je hebt ze hard nodig’. Het waren warme woorden uit een vrouw die soms steeds depressiever wordt omdat ze niet meer kan genieten van de prachtige leeftijd die ze heeft bereikt.

Hulde

Ze kijkt op tegen de Kerst ook al heeft ze nog een zorgzame dochter die echt veel voor haar doet en vaak op bezoek komt. Hulde en veel respect voor haar! Ze is er vast ook met beide Kerstdagen en heeft dan vast nog meer familie in haar kielzog waaronder haar eigen kinderen en kleinkinderen. ‘Het ergste is dan dat ze daarna weer met z’n allen weggaan en dan is de eenzaamheid weer zo enorm te voelen’.

Hoe goed bedoeld ook, voor veel ouderen mensen hoeven deze dagen niet meer. Hun herinneringen zijn te pijnlijk en de eenzaamheid te groot. Toch staat er in elk verpleeghuis weer teams met zorgmedewerkers. Ze doen hun stinkende best doen om er toch iets gezelligs van te maken. Ook al kost ze dit hun eigen tijd met hun eigen familie samen met kerst. Het is nu eenmaal nog steeds de ongeschreven regel in de zorg dat je beide dagen werkt met kerst. Werk je niet dan werk je automatisch wel met de beide dagen van de jaarwisseling.

Kerst in het verpleeghuis. Hulde voor al die zorgmedewerkers en anderen die werken tijdens de feestdagen!

Ik wens jullie in ieder geval hele fijne feestdagen!